Του Γιώργου Λαουτάρη.
Με τα επίθετα “νέο”, “ανατρεπτικό” και “ριζικό” χαρακτήρισε λίγες εβδομάδες νωρίτερα, από το βήμα της έκτακτης Γενικής Συνέλευσης της ΚΕΔΕ, ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Κουρουμπλής το πλαίσιο της Αυτοδιοίκησης που ήδη μελετάται και θα αντικαταστήσει τον εν ισχύ σήμερα “Καλλικράτη”.
Πλέον με το νομοσχέδιο που έχει τίτλο “Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις”, που οδεύει προς την Ολομέλεια της Βουλής, η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου της Αυτοδιοίκησης αποκτά χρονοδιάγραμμα: Ο νόμος θα συστήσει στο Υπουργείο Εσωτερικών μια “Επιτροπή για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης” η οποία καλείται να ολοκληρώσει το έργο της 5 μήνες μετά τη σύστασή της. Ακόμη κι αν υπολογίσουμε κάποιες εύλογες καθυστερήσεις, το καλοκαίρι του 2016 θα συζητάμε για τον νέο “Καλλικράτη”.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου (άρθρο 10), “βασικές κατευθύνσεις των επεξεργασιών της Επιτροπής είναι η δημιουργία επιτελικού κράτους και η αναβάθμιση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης σε αμφότερα τα επίπεδα με σκοπό την ενίσχυση της τοπικής αυτονομίας και τον εξορθολογισμό των διοικητικών διαδικασιών των τοπικών αρχών, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της επικουρικότητας, της εταιρικής σχέσης και της διαλειτουργικότητας όλων των επιπέδων της Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης, καθώς και της εγγύτητας της λήψης των αποφάσεων και της παροχής των υπηρεσιών στους πολίτες”.
Επίσης, “έργο της Επιτροπής είναι η καταγραφή και αξιολόγηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που διέπει την οργάνωση και θεσμική και οικονομική λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνολικά, και τις σχέσεις της με την Κεντρική και την Αποκεντρωμένη Δημόσια Διοίκηση, καθώς και η επεξεργασία και εισήγηση προς τον αρμόδιο Υπουργό πρότασης για την αναμόρφωσή του καθώς και η επεξεργασία και εισήγηση προς τον αρμόδιο Υπουργό πρότασης για την αναμόρφωσή του, περιλαμβανόμενης και της κατάρτισης σχετικού σχεδίου νόμου”.
Επιστροφή στο 2010; Όχι ακριβώς. Η μείζων χωροταξική διευθέτηση που δρομολόγησε ο “Καλλικράτης” δεν θα αλλάξει, αν τουλάχιστον πιστέψουμε στις ρητές διαβεβαιώσεις κύκλων της ηγεσίας του ΥΠΕΣ. Θα γίνουν διορθωτικές παρεμβάσεις στα μεγάλα νησιά και όπου παρουσιάστηκαν σχετικές δυσλειτουργίες. Εκείνο που θα αλλάξει είναι ενδεχομένως το κέντρο βάρους που δίνει το σημερινό μοντέλο στον Δήμαρχο και την πλειοψηφούσα παράταξη, εισάγοντας μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την πολυφωνία, τη δημοκρατία στα όργανα και τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων. Ο εκλογικός νόμος δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστος από τη μεταρρύθμιση αυτή, τουλάχιστον σύμφωνα με τα όσα έχουν αποκαλύψει μέχρι στιγμής οι εμπλεκόμενοι παράγοντες. Να σημειωθεί ότι η προεργασία για το νέο θεσμικό πλαίσιο έχει ήδη ξεκινήσει από τη θητεία του Νίκου Βούτση στο ΥΠΕΣ, με κεντρικό υπεύθυνο τον Κώστα Πουλάκη. Και σύμφωνα με την τότε δέσμευση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, κάθε αλλαγή θα ισχύσει από τον Σεπτέμβριο του 2019, μετά δηλαδή από τις ερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Σε αυτή τη φάση όλοι κρατούν τα χαρτιά τους κλειστά. Άλλωστε, όλοι οι εμπλεκόμενοι θα έχουν μια σαφή εικόνα των κυβερνητικών προθέσεων, μόλις η Επιτροπή ξεκινήσει τις εργασίες της. Πρόεδρος της Επιτροπής θα είναι ο Κώστας Πουλάκης, γενικός γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών και θα απαρτίζεται από 11 επιστήμονες με συναφή ενασχόληση, από 7 προϊσταμένους διευθύνσεων του ΥΠΕΣ, 3 εκπροσώπους της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, 3 εκπροσώπους της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος και από 1 εκπρόσωπο εργαζομένων σε Δήμους και Περιφέρειες.
Τροπολογίες της ΚΕΔΕ
Τις παρατηρήσεις της ΚΕΔΕ επί του σχεδίου νόμου «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις» παρουσίασε την προηγούμενη εβδομάδα ο Γιώργος Πατούλης ενώπιον της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ υπογράμμισε ότι στις προβλεπόμενες διατάξεις του νομοσχεδίου υπάρχουν θετικές ρυθμίσεις που είχε προτείνει η ΚΕΔΕ, υπέδειξε όμως κι άλλες που επιδέχονται τροποποίησης καθώς όπως είπε, είτε αντιμετωπίζουν μερικώς ζητήματα, είτε με την ψήφισή τους ως έχουν, δημιουργούν αφενός δυσλειτουργίες, αφετέρου «φορτώνουν» το κόστος εφαρμογής τους στα ήδη προβληματικά οικονομικά δεδομένα των δήμων.
Οι τροπολογίες που κατέθεσε πάντως δεν άγγιξαν καθόλου τη σχεδιαζόμενη αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση και το άρθρο 10. Αντιθέτως, μίλησε για τα Προγράμματα Κοινωφελούς Εργασίας, για τις περιπτώσεις θέσης αιρετών σε αργία, για το ωράριο των βρεφονηπιοκόμων, για το προσωπικό ΑμεΑ, για τη μετάταξη των πρώην δημοτικών αστυνομικών αλλά και την υγειονομική κάλυψη ανασφάλιστων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
[Δημοσιεύτηκε στον Παλμό της Γλυφάδας, 26 Δεκεμβρίου 2015]
