Βιταμίνη D: ένας ισχυρός σύμμαχος υγείας

Απόψεις

° ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ν. ΝΙΚΗΤΙΔΗΣ MD
Γενικός Οικογενειακός Ιατρός

Eνας εντυπωσιακός αριθμός από επιστημονικές έρευνες αποδεικνύει ότι η Βιταμίνη D παίζει ενα σημαντικό ρόλο στην πρόληψη ασθενειών και στη διατήρηση άριστων επιπέδων υγείας. Υπάρχουν περίπου 30.000 γονίδια στο σώμα μας και η Βιταμίνη D βρίσκεται σχεδόν στα 3.000 από αυτά, υπάρχουν υποδοχείς λοιπόν της βιταμίνης D σε όλο το σώμα.
Αυτό που εκπλήσει περισσότερο είναι ότι τουλάχιστον το 50% του πληθυσμού έχει έλλειψη βιταμίνης D, δηλαδή επίπεδα ορού της 25(OH) D κάτω από 30 ng/ml και ουσιαστικά το 100% των ατόμων που νοσούν έχουν έλλειψη ακόμη μεγαλύτερη κάτω από 20ng/ml , ακόμη και στην ηλιόλουστη Ελλάδα.
Τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο έλλειψης είναι οι ηλικιωμένοι των οποίων το δέρμα είναι λιγότερο αποτελεσματικό στην παραγωγή βιταμίνης D από την ηλιακή ακτινοβολία, οι υπέρβαροι δεδομένου οτι πρόκειται για μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα, η αστικοποίηση και η τάση της εργασίας σε κλειστούς χώρους, βρέφη που θηλάζουν και παιδιά που βρίσκονται στην ανάπτυξη, η υπερβολική χρήση αντιηλιακών , μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες οι οποίες έχουν αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης, άτομα με ηπατικές και νεφρικές παθήσεις ή ενζυμικές ανεπάρκειες, οι έγκυες γυναίκες και αυτές που θηλάζουν.

Τα οφέλη της Βιταμίνης D

– Στον καρκίνο, μείωση του κινδύνου εμφάνισης εως και 60% σε τουλάχιστον 16 τύπους μεταξύ των οποίων του μαστού, των ωοθηκών, του πνεύμονα, του προστάτη, του παγκρέατος και του παχέως εντέρου.
– Στις καρδιαγγειακές παθήσεις, η βιταμίνη D είναι πολύ σημαντική στην μείωση της υπέρτασης, στην αθηρωματική νόσο, στο έμφραγμα του μυοκαρδίου και στο αγγειακό ισχαιμικό επεισόδιο. Ο Δρ. Holick παγκόσμια αυθεντία στην βιταμίνη D εξηγεί ότι η έλλειψη της αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος κατά 50%.
– Στα αυτοάνοσα νοσήματα, η βιταμίνη D είναι ισχυρός ανοσοτροποιητικός παράγοντας, πολύ σημαντική λοιπόν στην πρόληψη των αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η σκλήρυνση κατα πλάκας, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, ο ερυθηματώδης λύκος, το σκληρόδερμα και πολλά άλλα.
– Στις νευροεκφυλιστικές παθήσεις, η βιταμίνη D ενεργοποιεί πολλούς εγκεφαλικούς νευροδιαβιβαστές και αυξάνει την ικανότητα των νευρόνων να χρησιμοποιούν τη γλυκόζη που είναι και το καύσιμο των νευρώνων ενώ παράλληλε μειώνει τις φλεγμονές, χαρακτηριστικό παράδειγμα η νόσος Alzheimer.
– Στην υπογονιμότητα, διεγείρει την παραγωγή ορμονών όπως την τεστοστερόνη και την προγεστερόνη και αποδεδειγμένα βελτιώνει τη γονιμότητα ανδρών και γυναικών. Η βιταμίνη D συνδέεται με την ποιότητα σπέρματος και με τη σταθερότητα της έμμηνου ρύσης σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
– Στις ημικρανίες, τελευταίες έρευνες από το Medical Center του Cincinnati συνδέουν τις ημικρανίες με έλλειψη της βιταμίνης D , Q10 και ριβοφλαβίνης (Β2).
– Στις ψυχιατρικές και νοητικές διαταραχές, η βιταμίνη D έχει σημαντικό ρόλο στους νευροδιαβιβαστές, η έλλειψη της συνδέεται με νοσήματα όπως Alzheimer, σχιζοφρένια, Parkinson , επιληψία και κατάθλιψη.
– Στα κρυολογήματα και τη γρίπη, έχει ισχυρές ανοσοενισχυτικές ιδιότητες ιδαίτερα χρήσιμη και για πρόληψη και για αντιμετώπιση των λοιμώξεων. Υπάρχουν ενδείξεις οτι η επάρκεια βιταμίνης D είναι αποτελεσματικότερη από αντιγριπικά εμβόλια.
– Στο διαβήτη και την παχυσαρκία, μελέτες αποδεικνύουν την σημαντικότητα της βιταμίνης D στην φυσιολογική έκκριση της ινσουλίνης καθώς και στην μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη.
– Στον υποθυρεοειδισμό, είναι ιδιαίτερα σημαντική για την λειτουργία του θυρεοειδή, τόσο όσο ακόμη και με φαρμακολογική θεραπεία θα μπορούσαμε να μην έχουμε αποτελέσματα σε συνθήκες έλλειψης βιταμίνης D.
– Στην οστεοπόρωση, είναι σημαντική για την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο και την εναπόθεση στα οστά. Προλαμβάνει παθήσεις όπως η οστεοπόρωση, ραχιτισμός, κατάγματα και τερηδόνα.

Βελτιστοποίηση επιπέδων Βιταμίνης D

Δεν υπάρχει αμφιβολία οτι για καλή υγεία και πρόληψη είναι απαραίτητη η βιταμίνη D ή η βιαταμίνη του ηλίου. Ενα μικρό ποσοστό περιέχεται σε τροφές όπως τα λιπαρά ψάρια, το αυγό και το συκώτι. Η σύνθεσή της γίνεται στην επιδερμίδα κατόπιν έκθεσης σε ηλιακή ακτινοβολία. Για τους λόγους που προαναφέραμε υπάρχει έλλειψη ακόμη και στην ηλιόλουστη Ελλάδα όπως και σε όλο το δυτικό κόσμο, σύμφωνα με την ιατρική σχολή του Harvard η σύσταση είναι για λήψη συμπληρώματος βιταμίνης D καθημερινά.
Η ποσότητα και το χρονικό διάστημα λήψης συγκεκριμένης δοσολογίας γίνονται από τον θεράποντα κατόπιν αξιολόγησης επιπέδων 25 (OH) D συναφών παθήσεων χρονίων η οξέων καταστάσεων και λαμβάνοντας υπόψη το ατομικό ιστορικό του καθενός.

[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 1 Ιουλίου 2017]