Στην κρίση των δημοτών οι θέσεις του Συνεδρίου της ΚΕΔΕ

Στήλες

Του Γιώργου Λαουτάρη

Εναν αρκετά πρωτότυπο τρόπο διαβούλευσης με τους αιρετούς, τα στελέχη της αυτοδιοίκησης και τους πολίτες εγκαινιάζει η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας ενόψει του ετήσιου τακτικού της Συνεδρίου, που θα ξεκινήσει στις 30 Νοεμβρίου 2017 στα Ιωάννινα. Ένα δημόσιο ερωτηματολόγιο βρίσκεται αναρτημένο στο διαδίκτυο (bit.ly/2jgW3KQ) και ζητά τη γνώμη των συμμετεχόντων πάνω στα κεντρικά ζητήματα που θα απασχολήσουν τους δημάρχους της χώρας και τους εκπροσώπους των Δήμων.
“Είμαι πεπεισμένος ότι η ανάπτυξη μια αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ της Κ.Ε.Δ.Ε., των αιρετών καθώς και των στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, θα συμβάλει καθοριστικά αφενός στην ανάδειξη των πραγματικών προβλημάτων που αφορούν τη λειτουργία του θεσμού μας. Αφετέρου, στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων πολιτικών θέσεων και προτάσεων, που θα επιλύσουν τα προβλήματα αυτά και θα συμβάλουν στην ανάπτυξη των τοπικών μας κοινωνιών”, δήλωσε σχετικά ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης, ενθαρρύνοντας όσους ασχολούνται με την αυτοδιοίκηση να καταθέσουν τη γνώμη τους. Το ερωτηματολόγιο θα βρίσκεται αναρτημένο μέχρι την Παρασκευή 17 Νοεμβρίου.
Το πρώτο στη σειρά (και προφανώς ιεραρχικά) ζήτημα που θέτει η ΚΕΔΕ στο ερωτηματολόγιο αλλά και στο συνέδριό της είναι αυτό της χρηματοδότησης της Αυτοδιοίκησης. Πώς θα θεραπευτεί η έλλειψη των πόρων στους Δήμους; Μεταξύ των προτάσεων τη δημοφιλία των οποίων θέλει να ελέγξει η ΚΕΔΕ βρίσκεται και η θέση “να μεταφερθεί στους Δήμους ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας”, αλλά και “να υπάρξει ένα μικτό σύστημα, με μεταφορά του συνόλου του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας στην Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού και μηχανισμό αναδιανομής προς τους μικρότερους Δήμους, παράλληλα με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό”. Μία ακόμη ρηξικέλευθη πρόταση που τίθεται προς “ζύμωση” είναι “να δοθεί η δυνατότητα στους Δήμους να αξιοποιούν τα ανταποδοτικά τέλη και για άλλους σκοπούς” εκτός από καθαριότητα και ηλεκτροφωτισμό, όπου κατευθύνονται αποκλειστικά σήμερα.
Οι δήμαρχοι περαιτέρω θέτουν σε δημόσια κρίση (με το ερώτημα “συμφωνείτε ή διαφωνείτε”) τη θέση τους από το 2015 να μην καταθέσουν τα αποθεματικά των ΟΤΑ στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπως όρισε αρχικά μία Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και κατόπιν ένας νόμος του Κράτους που η ΚΕΔΕ αμφισβήτησε στην πράξη.
Τρίτο ζήτημα προς διαβούλευση και διερεύνηση είναι το προτεινόμενο από την κυβέρνηση εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής για τις ερχόμενες τοπικές εκλογές. Οι σχεδιαστές του ερωτηματολογίου θέλουν να διαπιστώσουν ποια από τις τρεις παρακάτω θέσεις είναι η πιο δημοφιλής: Η επίσημη θέση της ΚΕΔΕ ότι “πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση στη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης και μετά να ξεκινήσει ο διάλογος για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος”, το διαδεδομένο επιχείρημα κατά της απλής αναλογικής ότι “θα οδηγήσει τους Δήμους σε ακυβερνησία” και βέβαια η αντίθετη άποψη, ότι “η απλή αναλογική πρέπει να εφαρμοστεί από τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές”.
Η διοικητική μεταρρύθμιση της αυτοδιοίκησης έρχεται τέταρτη στο ερωτηματολόγιο της ΚΕΔΕ. Από τις προτάσεις των οποίων η αποδοχή διερευνάται –και άρα απασχολούν την ηγεσία της ΚΕΔΕ– ξεχωρίζουν οι εξής: Η κατάργηση του θεσμού των Περιφερειών, η αρμοδιότητα να αποφασίζουν οι Δήμοι, χωρίς τη συγκατάθεση της κεντρικής κυβέρνησης, για τις προσλήψεις και μετακινήσεις του προσωπικού τους, η αρμοδιότητα να αποφασίζουν οι Δήμοι για το πώς θα διαχειρίζονται τα απορρίμματά τους και επίσης η αρμοδιότητα κι ευθύνη για τη λειτουργία των τοπικών μονάδων πρωτοβάθμιας Παιδείας και Υγείας.
Είναι φανερό από όλο το στήσιμο του ερωτηματολογίου ότι η διοίκηση της ΚΕΔΕ επιθυμεί μια σφυγμομέτρηση των κεντρικών της θέσεων αλλά και αυτών που έχουν συγκεντρώσει τα πυρά της κριτικής, όπως “η καθιέρωση ενιαίου ύψους αποζημίωσης για όλους τους αιρετούς, τόσο της Αυτοδιοίκησης όσο και του Εθνικού Κοινοβουλίου”.
Οι πραγματικές προθέσεις γι’ αυτή τη ρηξικέλευθη μέθοδο θα κριθούν φυσικά από τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων και των συμπερασμάτων της ΚΕΔΕ.

Η σχετικότητα των ηλεκτρονικών δημοσκοπήσεων

Πλήθος μεθοδολογικών ζητημάτων και αντιπροσωπευτικότητας εγείρονται με τα ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια. Η κοινωνική έρευνα έχει συγκεκριμένες επιστημονικές μεθόδους για τον καθορισμό του στατιστικού δείγματος αλλά και την ορθή σύνταξη των ερωτήσεων, ώστε τα αποτελέσματα να είναι μετρήσιμα και αξιοποιήσιμα.
Είναι προφανές ότι το ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο της ΚΕΔΕ δεν ακολουθεί αυτούς τους κανόνες. Πρώτον, διότι οι χρήστες του διαδικτύου όπου απευθύνεται αποκλειστικά το ερωτηματολόγιο, ανήκουν σε συγκεκριμένες ηλικιακές κατηγορίες ενώ εντοπίζονται γεωγραφικά κατά κύριο λόγο στα αστικά κέντρα. Δεύτερον, διότι η κατασκευή του ερωτηματολογίου είναι φανερό ότι υπηρετεί τις πολιτικές στοχεύσεις της ηγεσίας της ΚΕΔΕ. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι οι θέσεις που υιοθετεί ο Γιώργος Πατούλης στις δημόσιες τοποθετήσεις του βρίσκονται πάντα στις πρώτες επιλογές, αλλά και το γεγονός ότι οι αντίθετες απόψεις από τις ψηφισμένες θέσεις της ΚΕΔΕ γενικά υποεκπροσωπούνται στο ερωτηματολόγιο.
Σε κάθε περίπτωση, τόσο τα αποτελέσματα όσο και η ανάγνωσή τους, θα βρεθούν στο μικροσκόπιο όλης της αυτοδιοίκησης μετά το Συνέδριο της ΚΕΔΕ.

[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 11 Νοεμβρίου 2017]