Του Γιώργου Λαουτάρη.
Την ακύρωση της Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του έργου εκσυγχρονισμού των Αστεριών Γλυφάδας ζητούν με προσφυγή τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας 7 πολίτες της Γλυφάδας, μεταξύ των οποίων οι δημοτικοί σύμβουλοι της πόλης, Ειρήνη Βαγγελάτου και Θανάσης Ηλιόπουλος. Εν ολίγοις, η προσφυγή κατά της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων υπογραμμίζει ότι η εν λόγω επένδυση δρομολογεί επεμβάσεις σε δασική έκταση του ακινήτου, ενώ παράλληλα νομιμοποιεί αυθαίρετες κατασκευές εντός της δασικής φυτείας.
Τα σχέδια των επιχειρηματιών όπως έχουν κατατεθεί μέχρι σήμερα, αφορούν τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου συγκροτήματος “Αστέρια Γλυφάδας”. Στόχος τους είναι η ριζική ανακαίνιση των εγκαταστάσεων ώστε να λειτουργήσει ένα ξενοδοχείο 5 αστέρων με συνολική δυναμικότητα 400 κλινών, η δημιουργία συνεδριακού κέντρου δυναμικότητας 600 ατόμων, αλλά και η κατασκευή ενός “κέντρου αναζωογόνησης”.
Λίγοι φυσικά θα διαφωνήσουν με τον εξορθολογισμό και τον ευπρεπισμό της σημερινής κατάστασης στα “Αστέρια” όπου ένα μοναδικό ακίνητο αποτελεί “φραγμένο αμπέλι” επιχειρηματιών της νύχτας και μισθωτών που υποαξιοποιούν την έκταση, εμποδίζοντας παράλληλα την ελεύθερη πρόσβαση των κατοίκων.
Μετά από χρόνια παράνομων επεμβάσεων έχει διαμορφωθεί ένα τερατούργημα στη θέση αυτού που τη δεκαετία του 1950 υπήρξε η πιο εντυπωσιακή και ενδιαφέρουσα τουριστική εγκατάσταση της Αττικής. Η λαμπερή ιστορία του συγκεκριμένου σημείου, αποτελεί και ένα από τα κεντρικά επιχειρήματα της προσφυγής: “Οι εγκαταστάσεις των Αστεριών της Γλυφάδας, είναι η πρώτη εφαρμογή οργανωμένου λουτρικού και τουριστικού συγκροτήματος στη μεταπολεμική Ελλάδα. Πρόκειται για πρωτοποριακό έργο, πρότυπο για όλες τις μεταγενέστερες αντίστοιχες οργανωμένες πλαζ της χώρας”, αναφέρεται χαρακτηριστικά. Και οι πολίτες της Γλυφάδας συμπληρώνουν: “Αντί να προστατευθεί το μοναδικού κάλλους έργο, οι εκάστοτε ενοικιαστές της έκτασης κατέστρεψαν συστηματικά τη δασική φυτεία (υπάρχουν φωτογραφίες δένδρων δεμένων με σχοινιά που σύρονται για να πέσουν δήθεν εξαιτίας της θεομηνίας) και κτίσθηκαν ακαλαίσθητα αυθαίρετα νυκτερινά κέντρα”.
Ερχόμενοι στο σήμερα, η ίδια η Περιφέρεια Αττικής (Τμήμα Περιβάλλοντος) σημείωσε ότι “η συνολική δόμηση του έργου ανέρχεται στα 21.540,21 τετραγωνικά μέτρα από τα οποία τα 11.036,47 τετραγωνικά μέτρα τακτοποιήθηκαν βάσει του Ν4178/13”. Το σημείο κλειδί της προσφυγής, αλλά και της πολιτικής κριτικής που δέχεται η περιφερειακή αρχή Αττικής είναι ότι αυτά τα κτίσματα “τακτοποιήθηκαν” μεν πολεοδομικά αλλά έχουν αυθαίρετη υπέρβαση του ορίου δόμησης και αυθαίρετη αλλαγή χρήσης. Παρόλη τη σημαντική αυτή εκκρεμότητα, θεωρούνται από τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ως “υφιστάμενα” κτίσματα, ομαδοποιώντας τις αυθαίρετες και τις νόμιμες κατασκευές. Όπως αναφέρεται στην προσφυγή, “παρόλο που η δήλωση γίνεται με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο 2 του ν4178/2013, η α’ προσβαλλομένη (σ.σ. απόφαση) δέχεται σιωπηρά ότι όλα τα δηλωθέντα παραπάνω αυθαίρετα είναι νομίμως υφιστάμενα κτίσματα, καθώς αναφέρεται στον εκσυγχρονισμό και λειτουργία του υφιστάμενου συγκροτήματος Αστέρια Γλυφάδας”.
Μεγάλη συζήτηση όμως εγείρει και η ίδια η επέμβαση σε ένα ακίνητο που μετά από μεγάλη δικαστική περιπέτεια έχει κριθεί από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας ότι περιέχει τμήματα δάσους. Κατά τους πολίτες που προσέφυγαν στο ΣτΕ, η περιβαλλοντική έγκριση που πήρε το έργο, “κατά το μέρος που εγκρίνει επέμβαση σε δάσος και δασική έκταση […] αντίκειται στο άρθρο 49, παρ 3 και 4α, 4β του ν998/1979 όπως ισχύει, το οποίο απαγορεύει τις εγκαταστάσεις τουριστικού χαρακτήρα στα δάση και τις δασικές εν γένει εκτάσεις κείμενες εντός της περιφερείας του νομού Αττικής”.
Οι δικές μας “Σκουριές”;
Η προσφυγή των πολιτών της Γλυφάδας ενώπιον του ΣτΕ για την ακύρωση των σχεδίων ανάπλασης των Αστεριών, κατατέθηκε συμπτωματικά τη στιγμή που ο δημόσιος διάλογος έχει εστιάσει στην επένδυση της Eldorado Gold στη Χαλκιδική. Είναι οι μέρες που το ερώτημα για το κατά πόσο η κυβέρνηση, η δικαστική εξουσία αλλά και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα της χώρας μας δίνουν θετικά μηνύματα για τις ξένες επενδύσεις, πλανάται στον αέρα και διχάζει τον πολιτικό κόσμο.
Η οικονομική κρίση και η ανάγκη προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων στη χώρα έχει δημιουργήσει σε πολλούς μια τάση άνευ όρων και ορίων παράδοσης στον κάθε επενδυτή ή “επενδυτή”. Η κυβέρνηση εντωμεταξύ χρησιμοποιεί κατά κόρον διπλή γλώσσα για να κολακεύσει το ετερόκλητο πολιτικό της ακροατήριο και τάσσεται άλλες φορές υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων και “κατά του κρατισμού” (όπως ο επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ, Στέργιος Πιτσιόρλας) και άλλες φορές υπέρ του περιορισμού του ιδιωτικού τομέα στις επενδυτικές του πρωτοβουλίες (όπως ο υπουργός Πάνος Σκουρλέτης στην περίπτωση της Eldorado Gold). Αυτή η στάση επιτείνει ένα κλίμα ρευστότητας.
Οι δυσκολίες όμως του κρατικού προϋπολογισμού και οι αόριστες υποσχέσεις ξένων παραγόντων για “δουλειές”, δεν θα πρέπει να οδηγήσουν τη βέργα ώστε να λυγίσει από την ανάποδη: Δηλαδή σε μια περιφρόνηση του ισχύοντος νομικού πλαισίου, στην καθιέρωση “παραθύρων” που να παρακάμπτουν διαδικασίες κοινωνικού και νομικού ελέγχου (όπως έγινε με τα ΕΣΧΑΔΑ). Κι αυτό γιατί ό,τι συμφωνηθεί σήμερα, υπό το καθεστώς του οικονομικού εκβιασμού της χώρας, θα δεσμεύσει τις μελλοντικές γενιές για πολλές δεκαετίες.
[Δημοσιεύτηκε στον ΠΑΛΜΟ της Γλυφάδας, 16 Ιανουαρίου 2016]
